TomTom heeft vandaag bekendgemaakt dat het wereldwijd ongeveer 300 banen zal schrappen, wat neerkomt op zo’n 8–10  procent van het totale personeelsbestand van circa 3600 medewerkers. De reorganisatie is onderdeel van een strategische heroriëntatie: het bedrijf wil kunstmatige intelligentie (AI) intensiever toepassen in zijn productontwikkeling en interne processen.

De ontslagen treffen met name de teams die verantwoordelijk zijn voor de applicatielaag, evenals afdelingen verkoop en support. TomTom ziet hierin een kans om efficiënter te werken en tegelijkertijd de innovatiekracht te versterken door meer automatisering en AI-gedreven oplossingen te implementeren. Volgens CEO Harold Goddijn is de reorganisatie een noodzakelijke stap om sneller waarde te bieden aan klanten en beter te kunnen inspelen op veranderende marktomstandigheden.

Financieel kampt TomTom met uitdagingen. De omzet viel vorig jaar terug naar 574 miljoen euro en voor 2025 wordt een verdere daling naar tussen de 505 en 565 miljoen verwacht.

Door concurrentie van grote spelers als Apple en Google, en de teruglopende vraag naar standalone navigatiesystemen, is TomTom al langer bezig met een transformatie.

74 meter. Dat is de afstand tussen de eerste en tweede boutique van modeketen in Groningen. Na de zomervakantie openen de Zeeuwen uit Zierikzee bij de Vismarkt een filiaal voor kleding, als aanvulling op de schoenwinkel.

Op de meest centrale locatie in de binnenstad opent Omoda zijn jongste filiaal.

Volgens directeur Jan Verbaan sluit deze perfect aan op de eerste, die ook pas recent werd geopend. “We kijken ernaar uit om hier een inspirerende damescollectie neer te zetten, met een mix van verfijnde boutique-merken en vertrouwde namen.”

Het faillissement van Vanilia van afgelopen voorjaar speelt Verbaan in de hand. Er kwam een pand vrij op minder dan honderd meter van zijn filiaal aan de Guldenstraat, strategisch perfect gelegen tussen de Grote Markt en de Vismarkt.

Dit wordt de 39e boutique van het familiebedrijf. Beide filialen hebben een eigen filiaalmanager.

Per 1 juli 2025 wordt Lisa Paulet Vos benoemd tot zendermanager van Veronica, naast haar huidige functie als Manager Global Acquisitions bij Talpa Network. Zij neemt het stokje over van Remko Terlouw, die de rol van zendermanager bij Veronica tijdelijk vervulde.

In haar nieuwe rol krijgt Vos de verantwoordelijkheid over het zenderprofiel, de programmering en de strategische koers van Veronica.

Lisa Paulet Vos (34) begon haar carrière bij MediaCom en deed daarna brede ervaring op bij onder meer de zenders MTV, Disney XD en de NPO-organisatie. De afgelopen jaren heeft zij zich bij Talpa Network ontwikkeld tot Manager Global Acquisitions. Met haar brede achtergrond in strategie, programmering, distributie én aankoop brengt zij een waardevolle mix van kennis en visie mee naar haar nieuwe rol.

De trend dat winkels verdwijnen zet door. Dat blijkt uit de Monitor Detailhandel Noord-Holland 2023-2024, een jaarlijkse analyse van trends en ontwikkelingen in de winkelgebieden van de provincie.

Voor het eerst geeft de monitor inzicht in de onttrekking van winkelpanden. In gemiddeld 4 procent van de verdwenen winkels zijn woningen gerealiseerd. De meeste panden zijn samengevoegd of hebben een andere retailfunctie gekregen.

In verreweg de meeste kleine dorpen in de provincie is nog steeds een basisvoorziening zoals een supermarkt, bakker of slager aanwezig. De groenteboeren zijn hier wel verdwenen. De diversiteit aan winkels is ongeveer gelijk gebleven: 22,1 procent van de winkels maakt onderdeel uit van een winkelketen.

Er zijn in Noord-Holland 14.380 verkooppunten. Jaarlijks verdwijnen ongeveer 300 winkels in Noord-Holland. Met name het aantal winkels in middelgrote centra neemt af. De detailhandel in Noord-Holland heeft in totaal 4,13 miljoen m² winkelvloeroppervlakte – een verdere daling ten opzichte van 2023 en 2022. De leegstand in winkelvloeroppervlakte is gelijk gebleven met 5% en behoort daarmee tot de laagste in Nederland.

De werkgelegenheid in de detailhandel is met 1,3 procent gekrompen ten opzichte van 2023. Er zijn in 2024 in Noord-Holland bijna 153.000 banen in deze sector, dit was vorig jaar nog bijna 155.000. Vooral in Amsterdam, Amstelland-Meerlanden en regio Alkmaar nam het aantal banen af.

In veel winkels in Noord-Holland is het gebruik van energie en gas nog steeds hoog, met name in oude binnensteden en verouderde wijkcentra. 6 op de 10 winkelpanden heeft nog geen energielabel. 31% van het totaal aantal winkelpanden met energielabel heeft energielabel C of beter. Vorig jaar was dit 30%. Uitwerking van de Europese richtlijnen voor energielabels in de utiliteitsbouw kunnen de komende jaren voor verbetering zorgen.

Winkeliers kunnen de subsidie Ondersteuning Toekomstgerichte Werklocaties (OTW) gebruiken voor begeleiding bij investeringen in hun winkelpanden. Het Ontzorgingsprogramma Verduurzaming MKB (OMKB) biedt hulp aan MKB’ers die hun bedrijfspanden of bedrijfsvoering willen verduurzamen.

Praxis lanceert de nieuwe Product locator in de Praxis app. Deze AI-gestuurde chatbot helpt doe-het-zelvers om snel en makkelijk hun weg te vinden naar het juiste schap – nog vóór ze in de winkel zijn, maar ook terwijl ze er rondlopen.

De Product locator is ontwikkeld om de meest gestelde vraag in de winkel, “Waar vind ik product X?”, direct te kunnen beantwoorden. De functie is beschikbaar voor iedereen met een account in de Praxis-app en werkt op basis van de geselecteerde winkel. Klanten kunnen vragen stellen aan de chatbot om direct naar het juiste product te navigeren, zodat ze niet onnodig hoeven te zoeken. Dat maakt het winkelbezoek een stuk efficiënter en makkelijker.

De Product locator is een doorontwikkeling op de bestaande mogelijkheid in de app en op de website, waar klanten al per artikel kunnen zien waar het in de winkel ligt zodra een specifieke winkel is geselecteerd. Met deze nieuwe functie in de app kunnen klanten die informatie nog makkelijker opvragen, ook als ze nog niet precies weten welk product te zoeken.

De Deense minister van Cultuur stelt voor dat elke inwoner auteursrecht krijgt over zijn eigen lichaam. Dat moet deepfakes en andere ongewenste bewerkingen van stem, foto en video tegengaan.

Gisteren diende minister Jakob Engel-Schmidt daar een voorstel toe in bij het Deense parlement. Hij wil laten bevestigen dat mensen zelf de baas zijn over hoe ze er in het digitale domein uitzien en klinken.

Volgens de Britse krant The Guardian kan het voorstel op negentig procent van de stemmen van de volksvertegenwoordiging rekenen.

Zodra de wijzigingen in de Deense auteursrechtwet zijn goedgekeurd, krijgen inwoners van het koninkrijk in theorie het recht om van onlineplatforms te eisen dat ze bewerkingen van content verwijderen als deze zonder hun toestemming wordt gedeeld.

Door de democratisering van GenAI is het maken van deepfakes voor de massa toegankelijk geworden. Er is geen technische kennis meer vereist om digitale media te maken en bewerken.

In april legde de minster van Cultuur zijn idee in de week bij het publiek.

Als reactie daarop zei hoogleraar mediarecht Vibeke Borberg dat het aanpakken en reguleren van deze materie lastig kan worden. Ultimo hoopt ze dat de regel leidt tot betere bescherming tegen imitaties van stemmen en persoonlijke kenmerken dan het Wetboek van Strafrecht nu biedt.

Beeld: met AI gegenereerd na tekstinput

Cryptobeurs Kraken heeft een nieuwe financiële app gelanceerd onder de naam Krak. Deze wereldwijde app combineert verschillende geldfuncties in één platform en belooft een frisse kijk op wat geld en waarde betekenen. Met Krak kunnen gebruikers razendsnel en vrijwel kosteloos internationale betalingen doen én tegelijkertijd beloningen ontvangen over hun saldo.

Krak biedt volgens Kraken zelf een alternatief voor traditionele financiële systemen. Of het nu gaat om geld overmaken naar familie in het buitenland, sparen, of dagelijkse uitgaven beheren – Krak wil gebruikers volledige controle geven over hun financiën, op hun eigen voorwaarden.

Belangrijkste functies bij de lancering: Peer-to-peerbetalingen in 110 landen: Verstuur eenvoudig geld naar andere Krak-gebruikers met een Kraktag, een persoonlijke betaal-ID. Zo zijn er geen bankgegevens of wallet-adressen nodig. Er kunnen ruim 300 verschillende valuta worden verzonden, waaronder crypto, stablecoins en fiatgeld (waar beschikbaar).

Ook biedt Krak betaal- en beloningsrekeningen: Gebruikers kunnen soepel betalen én tegelijk rendement verdienen, zonder wachttijden, minimale inleg of abonnementskosten. Zo ontvangen in aanmerking komende gebruikers bijvoorbeeld tot 4,1 procent rente op hun USDG-stablecoin, en tot 10 procent op meer dan twintig andere digitale activa.

In de nabije toekomst biedt Krak ook virtuele en fysieke Krak-betaalkaarten: Hiermee kunnen gebruikers wereldwijd bij miljoenen winkels en webshops betalen – met hun crypto of fiat uit de Krak-app. Ook kredietopties, prepaidoplossingen en nieuwe kaartprogramma’s voor zowel debet als krediet liggen in het verschiet.

De Kansspelautoriteit (Ksa) heeft Optdeck twee waarschuwingen gegeven, voor ongerichte reclame en het aanbieden van autoplay. Optdeck biedt in Nederland kansspelen aan onder de merknaam Unibet.

Unibet is sponsor van de wielerploeg Unibet Tietema Rockets. Onderdeel van deze sponsoring is een touringcar waarop het logo van Unibet te zien is. Deze touringcar is in Nederland niet alleen gebruikt om het sportteam te vervoeren maar ook voor andere doeleinden. Hiermee is het verbod op ongerichte reclame overtreden.

De Ksa ontving daarnaast een signaal over een vorm van autoplay in een spel dat wordt aangeboden door Unibet. De BonusBuy-functie, waarbij spelers automatisch met gekochte bonussen door kunnen spelen zonder daarvoor een nieuw spel te hoeven starten, is verboden omdat het onmatig spel in de hand werkt.

In een gesprek met Optdeck heeft de aanbieder aangegeven dat zij niet wisten dat de bus ook voor ander vervoer werd gebruikt en dat het toezien op verschillende sponsorovereenkomsten complex kan zijn. De wielerploeg is verzocht de bus per direct niet meer te gebruiken, en de bus en ploegwagens worden voorzien van aangepaste bestickering zonder Unibet-logo. De Ksa heeft aangegeven dat het altijd de verantwoordelijkheid van de aanbieder is om te garanderen dat sponsorovereenkomsten aan de wet- en regelgeving voldoen. De touringcar in deze vorm mag bovendien per 1 juli 2025 hoe dan ook de weg niet meer op, omdat dan ook het verbod op sportsponsoring in werking treedt.

Uit het gesprek bleek dat ook bij de BonusBuy-overtreding sprake is van een fout van een derde partij. Na livegang van het spel werd deze functie ten onrechte geactiveerd door de leverancier. De functie was slechts twee uur beschikbaar, en spelers die tijdens die twee uur verlies hebben geleden zijn gecompenseerd. Daarnaast zijn er maatregelen genomen om te voorkomen dat zulke fouten in de toekomst gemaakt kunnen worden.

De Ksa heeft in het gesprek benadrukt dat de aanbieder zelf verantwoordelijk is voor het op de juiste manier opvolgen van wet- en regelgeving, ook als er sprake is van een samenwerking met derde partijen. Omdat beide overtredingen zodra ze werden opgemerkt direct gestopt zijn, laat de Ksa het voor nu bij een waarschuwing. Als Optdeck in de toekomst weer een fout begaat, kan de Ksa strengere sancties opleggen.

Het kabinet en de regio Groningen trekken samen 200 miljoen euro uit voor een Nederlandse AI-fabriek in Groningen. De AI-fabriek is een krachtige innovatiehub waar ondernemers, onderzoekers en overheden samen bouwen aan de technieken van morgen en kennis delen.

Het wordt een broedplaats voor innovatie, van slimme landbouw tot betere zorg, en van energienetwerken tot veiligheid, defensie en maakindustrie.

De investering komt voort uit een krachtige samenwerking tussen het Rijk, de regio Groningen/Noord-Drenthe en Europese partners. Het kabinet draagt 70 miljoen euro bij, de regionale bestuurders dragen vanuit de Economische Agenda Nij Begun nog eens 60 miljoen bij.

Het kabinet heeft bovendien samen met een consortium van SURF, AIC4NL, TNO en Samenwerking Noord een Europese cofinancieringsaanvraag van 70 miljoen euro ingediend. Daarmee kan de totale investering op 200 miljoen euro uitkomen.

Minister Karremans (Economische Zaken) zegt: “AI gaat onze economie en samenleving fundamenteel veranderen. Maar wie de techniek niet zelf ontwikkelt, is afhankelijk van anderen. Daarom zetten we vol in op een sterke, Nederlandse AI-infrastructuur. Dit is geen luxe, maar pure noodzaak om onze digitale onafhankelijkheid én concurrentiekracht te behouden.”

Groningen is de beoogde locatie voor deze AI-fabriek. De regio heeft een sterk netwerk van onderwijsinstellingen en innovatieve bedrijven, de technische kennis en ruimte.

Een Duitse privacytoezichthouder heeft Apple en Google officieel verzocht om de Chinese AI‑app DeepSeek uit hun app‑winkels in Duitsland te verwijderen. Volgens Meike Kamp, de Berlijnse Commissaris voor Gegevensbescherming en Informatie‑vrijheid, zou de app gebruikersinformatie illegaal naar China overbrengen.

Kamp verklaarde dat Chinese autoriteiten ‘verregaande toegang’ hebben tot persoonsgegevens binnen het werkterrein van Chinese bedrijven. Daarom moeten Apple en Google nu het verzoek beoordelen en beslissen of ze de app al dan niet blokkeren.

Haar bureau had DeepSeek in mei gevraagd ofwel te voldoen aan de EU‑regels voor gegevensoverdracht buiten de EU, of de app vrijwillig terug te trekken uit Duitsland – maar DeepSeek kwam niet over de brug.

Eerder dit jaar haalde Italië de app al uit hun app‑stores op basis van soortgelijke zorgen rond gegevensbescherming.

Technologiebedrijven worden vaak als jong en innovatief gezien. Veel van deze bedrijven bestaan echter al geruime tijd. Een goed voorbeeld hiervan is de computerpionier IBM, die in 1911 in de Verenigde Staten werd opgericht en 114 jaar oud is. Dit jaar viert Microsoft, de techgigant opgericht door Bill Gates en Paul Allen, zijn 50-jarig jubileum.

Maar zelfs sommige van de huidige sociale mediaplatforms hebben langer over de aarde gelopen dan je zou verwachten. Facebook bestaat al 21 jaar, terwijl X, voorheen Twitter, volgend jaar zijn 20-jarig jubileum zal vieren. Het jongste bedrijf op de lijst is TikTok, dat nu negen jaar oud is.

De smartphonemarkt wordt tegenwoordig volledig gedomineerd door Chinese (Xiaomi, Huawei), Zuid-Koreaanse (Samsung) en Amerikaanse bedrijven (Apple en Google), des te knapper is het dat het Nederlandse Fairphone zich te midden van dit geweld staande weet te houden. Toegegeven: ze spelen niet mee in de eredivisie, maar onderscheiden zich door een eigen aanpak die Fairphone bij voorkeur typeert als ‘toekomstbestendige technologie’.

De toestellen van het bedrijf bestaan deels uit eerlijke en gerecyclede onderdelen, waaronder kobalt, wolfraam, zilver en goud, maar ook gerecycled aluminium, koper, staal, zeldzame aardmetalen, indium, magnesium, nikkel, tin, zink en PCR-gerecycled plastic.

Met twaalf gemakkelijk te vervangen onderdelen kunnen eigenaren zelf aan de slag met een schroevendraaier om onderdelen te wisselen of accessoires toe te voegen. Dat varieert van de batterij en scherm tot camera en USB-poort.

Afgelopen woensdag presenteerde het bedrijf in Amsterdam zijn nieuwste toestel, ‘de Fairphone’ (Gen. 6), en kreeg het aanwezige journaille (waaronder Emerce) na afloop direct een leentoestel mee in een doos vol accessoires die consumenten alleen apart kunnen aanschaffen.

De specs zijn op zich niet verkeerd: Het toestel wordt aangedreven door de Snapdragon 7s Gen 3-processor en is uitgerust met een dynamische 50MP-camera, een grotere batterij in een compacter formaat en is beschermd met Gorilla Glass 7i. Er zit minstens 5 jaar garantie op.

Het toestel is kleiner en zelfs 9 procent lichter dan zijn voorganger, de Fairphone 5. Vooral het meegeleverde 6,31-inch LTPO OLED-scherm draagt bij aan een langere batterijduur. Om het toestel bijna twee dagen zonder opladen te kunnen gebruiken, is er eventueel een grotere, verwisselbare softpackbatterij, die eenvoudig te vervangen is met slechts zeven schroeven.

De afneembare achterkant is met slechts twee schroeven aan de achterkant bevestigd en maakt het verwisselen van accessoires (vingerlussen, polsbandjes en kaarthouders) vrij eenvoudig.

Voor 599 euro krijg je een Android middenklasser zonder veel toeters en bellen. Fairphone levert een kale Android versie zonder eigen schil daaromheen (zoals bij Samsung). Het design is ronduit sobertjes te noemen. Het toestel is niet superdun en met twee schroefjes oogt de kunststof achterkant zelfs een beetje amateuristisch. Lelijk is het woord niet, maar de Fairphone (Gen 6) is geen oogappel. Ook al omdat er slechts drie kleuren zijn: Cloud White, Horizon Black en Forest Green.

Als het aan Fairphone ligt, gebruik je dit toestel 10 jaar lang (The Fairphone biedt softwareondersteuning tot 2033), maar erg realistisch is dit niet. Weliswaar worden concurrerende toestellen ook steeds langer gebruikt, doordat bij veel apparaten tegenwoordig tot wel acht jaar nieuwe systeemversies worden ondersteund, maar voor toekomstig toepassingen (denk aan AI) heb je vermoedelijk toch snellere hardware nodig. En de processor vervangen is niet zo simpel.

Toch heeft de Fairphone ook een innovatie die ik nog niet elders ben tegengekomen. Aan de rechterkant zit een limoengroene schuifknop waarmee je tussen twee verschillende modi kunt kiezen. Eigenaren kunnen wisselen tussen een volledig uitgeruste smartphone en een minimalistische modus. In dat laatste geval zie je alleen enkele basisfuncties zoals bellen en berichten het het openingsscherm zodat je bijvoorbeeld niet in de verleiding komt om de hele dag TikTok filmpjes te bekijken.

Je kunt diverse Fairphone Moments instellen. Naast het volledig zelf creëren van een moment, kun je ook kiezen uit een van de voorinstellingen, zoals Diepe Focus (helpt je te concentreren op de taken die je moet voltooien), Reis (om je op de weg voor je te richten, met vooraf geselecteerde navigatie- en muziekapps), Opladen (neem een moment voor jezelf met je favoriete podcasts en meditatie-apps) en Kwaliteitstijd (neem vrijaf met vrienden en familie).

Elke voorinstelling bevat een aantal voorgeselecteerde apps die op je startscherm worden getoond. Je kunt deze aanpassen door apps toe te voegen of te verwijderen, met een maximum van vijf apps op het startscherm.

Naast de apps kun je ook een achtergrond, naam en pictogram kiezen voor je modus. Daarnaast is de knop ook nog voor andere doeleinden in te stellen (schakelen tussen een lichte en donkere modus). Toegegeven: er zijn appjes waar je dit ook mee kunt, maar een simpele knop is wel zo handig. De iPhone heeft ook een extra knop, maar daar kun je geen ‘moments’ mee instellen.

Toch moet je wel een heel principiële gebruiker zijn wil je niet een ander toestel van een bekender merk kiezen. De Fairphone blinkt nergens in uit. De Android ervaring is dezelfde als op een Google Pixel of een ander merk. De processor is niet de snelste en de camera’s zijn middelmatig. Sommige functies zijn zelfs ondermaats. Zo is het geluid veel te blikkerig vergeleken met toestellen van concurrenten.

Daarnaast zal niet elke gebruiker bij een defect of beschadiging meteen de schroevendraaier ter hand nemen om onderdelen te vervangen, hoe eenvoudig dat volgens Fairphone ook is. Kortom: de Fairphone blijft een nichemerk voor liefhebbers. Waar overigens niks mis mee is.

De Duitse deelstaat Bremen is als eerste begonnen met het inzetten van een AI-chatbot voor scholen, meldt heise. De chatbot Telli maakt deel uit van het bredere project Adaptives Intelligentes System (AIS) en moet op termijn beschikbaar worden gesteld aan scholen in heel Duitsland.

Het doel van Telli is om leerlingen en docenten een veilige en verantwoorde manier te bieden om met generatieve AI te werken. In tegenstelling tot commerciële aanbieders, verwerkt Telli enkel anonieme gegevens en draait hij volledig op servers binnen de EU. Er worden dus geen persoonlijke gegevens gedeeld met Amerikaanse bedrijven, en de invoer wordt niet gebruikt om AI-modellen verder te trainen.

Volgens Sascha Aulepp, senator voor Onderwijs in Bremen, is het belangrijk dat jongeren leren omgaan met kunstmatige intelligentie, omdat het een vaste plek zal innemen in hun toekomst. Met Telli kunnen leerlingen in een gecontroleerde omgeving kennismaken met AI en ermee experimenteren. Tegelijkertijd biedt de tool docenten ondersteuning bij lesvoorbereiding en instructie. Telli werkt met meerdere grote taalmodellen, waaronder die van OpenAI en Meta, die via een open-source tussenlaag toegankelijk zijn gemaakt. Docenten kunnen eigen lesmateriaal uploaden, waarmee de chatbot contextspecifieke antwoorden genereert. Ze kunnen opdrachten opstellen en via QR-codes of links delen met hun leerlingen.

De chatbot is bovendien gekoppeld aan VIDIS, het landelijke identificatiesysteem voor scholen in Duitsland. Daardoor kunnen leerlingen en docenten inloggen zonder extra registratie. De uitrol in Bremen begon op 25 juni 2025 en alle openbare scholen in de deelstaat kunnen er inmiddels gebruik van maken.

Telli is slechts een eerste stap binnen AIS. Op de langere termijn is het de bedoeling dat er een complete digitale leeromgeving ontstaat met adaptieve lesmaterialen, AI-tutoren en aanbevelingssystemen. Ook commerciële leerinhoud moet hierin geïntegreerd worden via een soort educatieve marktplaats. Andere deelstaten kunnen het platform naar wens aanpassen en zelfs hun eigen taalmodellen inzetten.

Netflix verwijdert vanaf juli 2025 maar liefst 21 indie-games van zijn mobiele platform. Bekende titels zoals Hades, Katana ZERO, Monument Valley en Death’s Door verdwijnen uit de app. Hades verdwijnt al op 1 juli, de rest volgt op 14 juli. Alleen Carmen Sandiego heeft nog geen bevestigde verwijderdatum.

Deze beslissing maakt deel uit van een strategiewijziging. Netflix wil zich meer richten op games die verbonden zijn aan hun eigen series, party-games en bekende mainstream titels. Veel van deze indie-games waren exclusief beschikbaar via Netflix, dus tenzij ontwikkelaars ze opnieuw uitbrengen als betaalde apps, verdwijnen ze mogelijk volledig van mobiele platforms.

Sommige studio’s, zoals Devolver Digital, zullen hun games opnieuw beschikbaar maken in de App Store en Google Play. Andere ontwikkelaars lijken verrast door het nieuws en zoeken nog naar oplossingen.

Scaleway heeft het AION-consortium gelanceerd, met als doel nieuwe infrastructuur en platforms te creëren ter ondersteuning van het Europese ecosysteem voor kunstmatige intelligentie. Nederland doet dat ook.

Het AION-initiatief is in het leven geroepen als reactie op de oproep van de Europese Commissie en EuroHPC om deel te nemen aan de ontwikkeling van toekomstige AI-gigafabrieken in de hele Europese Unie.

AION brengt publieke, private en academische instellingen samen en streeft ernaar geavanceerde en onafhankelijke high-performance computing-infrastructuur voor AI in Europa te ondersteunen.

Het Franse Scaleway is onderdeel van de telecomgroep Illiad. Het bedrijf huisvest Europa’s grootste GPU-cluster, bedoeld voor AI-toepassingen.

Met het AION-project schaalt Scaleway verder op, voorbij de vijfduizend huidige clusters. Het project omvat de implementatie van verschillende GPU-clusters, ter grootte van 288.000 huidige generatie NVIDIA H100, oftewel 200 MW aan capaciteit.

EuroHPC, Europa’s organisatie die supercomputers inkoopt, wil nog eens zes nieuwe AI-fabrieken aanschaffen naast de zeven die al waren besteld.

Een daarvan hoopt Nederland te kunnen huisvesten. Daarom diende het Ministerie van Economische Zaken vandaag een voorstel in tot verzoek voor co-financiering van zo’n data- en rekencentrum in Groningen. De totale investeringssom wordt geschat op tweehonderd miljoen.

In het Nederlandse consortium zitten: Stichting Nederlandse AI-fabriek als penvoerder, SURF, de AI Coalitie voor Nederland (AIC4NL), TNO en Samenwerking Noord.

In het Franse consortium zijn dat: VSORA, Kyutai, Sopra Steria, SiPearl, Artefact, Eviden Bull, ZML, Hugging Face en H company, met ondersteuning van GENCI en Inria.

Foto: Web Summit (cc)

Bol zet voor het eerst de deur open voor verkopers van buiten de Europese Unie, waaronder Chinese handelaren. Het Nederlandse e-commerceplatform wil dit jaar een selecte groep van honderd internationale partners toevoegen om het assortiment uit te breiden.

Dat vertelt directeur e-commerce Oscar Hundman in een interview met NRC.

De stap markeert een strategische koerswijziging voor Bol, dat tot nu toe alleen Europese verkopers toeliet op het platform. Het bedrijf benadrukt echter dat het niet de weg wil inslaan van concurrenten die zich richten op laagwaardige producten tegen bodemprijzen.

Hundman wil geen goedkope kleurige telefoonkabeltjes, hoesjes en meer tuinverlichting. Hij zoekt assortiment dat er nu juist nog niet is op zijn site.

De eis is ook, dat de nieuwe verkooppartners hun producten op voorraad hebben liggen in de EU. Het serviceniveau moet niet onderdoen voor de andere verkopers op Bol. Dat zal ook wel moeten, want anders wordt de zichtbaarheid van de verkopers en hun producten verlaagd.

Bol hanteert een zelfde strategie als Kruidvat. Dat opende eind 2023 een marketplace op zijn site en app en laat daar alleen verkopers toe die producten verkopen die complementair zijn aan het eigen assortiment van de drogist. Sindsdien schaalde het AS Watson-label het aantal verkooppartners van een kleine tien naar ruim honderd.

Voor Bol komt het nieuwe beleid als reactie op een partij als Temu dat in korte tijd sterk terrein wint onder Nederlandse consumenten. De buitenlandse dochter van het Chinese Pinduoduo ging in mei 2023 van start in Nederland.

Chinese handelsplatformen en webwinkels nemen inmiddels 28 procent van alle grensoverschrijdende online aankopen voor hun rekening. Tot vorig jaar kochten Nederlanders het meest in Duitsland over de landsgrens. Nu is dat China. Duitse webwinkels zijn goed voor 21 procent.

Bol opende zijn winkelvloer in 2011  voor derde partijen en zette daarmee de eerste stap in de verandering van winkel naar handelsplatform, analoog aan Amazon.

Foto: Frans Berkelaar (cc)

Voor het eerst kunnen adverteerders Digital-Out-of-Home (DOOH)-campagnes plannen, targeten en optimaliseren binnen één omnichannel platform. DSP Adform introduceert een visuele DOOH-planner waarmee schermlocaties zichtbaar worden via een interactieve kaart, realtime segmentatie mogelijk is en de prestaties van DOOH direct meegenomen worden in de optimalisatie van bredere omnichannel campagnes.

De planner wordt uitgerold in vijftien landen, waaronder Nederland. De keuze voor ons land is volgens Adform logisch: de Nederlandse markt loopt al jaren voorop in DOOH-innovatie én programmatic campagneplanning. Tegelijkertijd groeit de behoefte aan meer overzicht en centralisatie, na een periode die zich kenmerkt door versnippering en een overdaad aan losse inkoopoplossingen.

De inkoop van DOOH was tot nu toe vaak omslachtig: schermlocaties per partner in kaart brengen, vergde meerdere tools en handmatige handelingen. Het kanaal werd bovendien meestal aangeboden via losse, gespecialiseerde technologie. Met de nieuwe planner maakt Adform DOOH nu net zo inzichtelijk en aanstuurbaar als de andere kanalen waaronder CTV, display, audio, in-gaming en retail media inventory – binnen dezelfde interface en workflow.

Binnen de interface worden beschikbare schermlocaties weergegeven op een interactieve kaart. Adverteerders kunnen selecteren op locatie, omgeving en doelgroepkenmerken, zoals demografie en nabijheid. Via een samenwerking met datapartner Adsquare is het bovendien mogelijk om campagnes te optimaliseren op basis van realtime factoren als het weer, het tijdstip van de dag of lokale evenementen.

In het eerste kwartaal van 2025 namen de DOOH-uitgaven van Adform-klanten wereldwijd met 118% toe ten opzichte van een jaar eerder. Ook in Nederland bleef de groei doorzetten, met een stijging van 14% in 2024 – het vierde jaar op rij met dubbele cijfers. Naar verwachting stijgt de wereldwijde DOOH-besteding in 2025 tot boven de € 16 miljard, oplopend naar ruim € 20 miljard in 2029.

De nieuwe planner is gekoppeld aan toonaangevende SSP’s en exploitanten, waaronder Broadsign, Ströer, Hivestack en VIOOH. Dankzij deze directe integraties hebben adverteerders toegang tot een groot deel van de beschikbare DOOH-inventory. Campagnes kunnen worden gepland, opgezet, aangepast en geoptimaliseerd zonder handmatige tussenstappen of aparte systemen. Alles gebeurt binnen één centrale interface, wat zorgt voor een overzichtelijke workflow en een soepelere planning- en inkoopervaring.

De Autoriteit Consument & Markt (ACM) geeft toestemming voor de overname van RTL Nederland (RTL) door DPG Media (DPG). Wel moet DPG voldoen aan een uitgebreid pakket aan voorwaarden. Deze voorwaarden zorgen ervoor dat de overname geen negatieve gevolgen heeft voor de mediapluriformiteit en nieuwsgebruikers toegang houden tot voldoende onafhankelijke nieuwsbronnen.

De ACM verwacht niet dat adverteerders na de overname geconfronteerd worden met prijsstijgingen. Zowel RTL als DPG bieden advertentieruimte aan, maar grotendeels via verschillende mediakanalen die niet direct met elkaar concurreren. RTL richt zich met name op televisie en online video, terwijl DPG sterk is in print en online display advertenties. Voor adverteerders blijven binnen elk mediakanaal meerdere alternatieven beschikbaar.

De toezichthouder heeft in haar beoordeling meegewogen dat de nieuwsvoorziening door de opkomst van sociale media sterk aan het veranderen is. Gelet op de strategie van het moederbedrijf van RTL is bovendien hoogst onzeker dat de huidige situatie blijft voortbestaan.

DPG en RTL zijn grote spelers op het gebied van de nieuwsvoorziening in Nederland. DPG geeft verschillende dagbladen uit, zoals het Algemeen Dagblad, de Volkskrant, Trouw en Het Parool. Ook is DPG aanbieder van gratis online nieuws, onder meer via NU.nl. RTL Nederland heeft verschillende commerciële televisiezenders. Daarnaast biedt RTL de videostreamingsdienst Videoland aan. RTL is aanbieder van gratis nieuws via televisie, de website en de app van RTL Nieuws.

De ACM verbindt structurele voorwaarden aan de overname van RTL door DPG. Deze voorwaarden gelden voor onbepaalde tijd, ook als DPG of onderdelen daarvan in de toekomst door een andere partij worden overgenomen:

RTL Nieuws en NU.nl krijgen allebei als medeaandeelhouder een stichting met een prioriteitsaandeel. Deze stichtingen zullen de missie en identiteit van RTL Nieuws en NU.nl bewaken. Het prioriteitsaandeel geeft de stichtingen een vetorecht over de benoeming en het ontslag van de hoofdredacteur, het doorvoeren van wijzigingen aan de missie en identiteit en het beëindigen van het uitgeven/uitzenden van nieuws en verkopen van nieuwstitels.

Bestuurders van de stichtingen zijn onafhankelijk. Deze twee stichtingen zijn ook belast met het toezicht op een aantal voorwaarden die aan de overname zijn verbonden. Beide stichtingen verkrijgen voor hun taken voldoende financiering van DPG.

Daarnaast worden de rechten van Stichting Democratie en Media (SDM) – een aandeelhouder van DPG die zich sterk maakt voor goed functionerende, pluriforme journalistieke media – uitgebreid, zodat DPG geen enkele landelijke nieuwstitel kan verkopen of beëindigen zonder goedkeuring van SDM.

Het nieuws van RTL en NU.nl blijft vrij toegankelijk. Er mogen geen betaalmuren worden ingevoerd waardoor gratis online nieuws zou verdwijnen. RTL Nieuws en NU.nl blijven als afzonderlijke nieuwsmerken behouden. Beide nieuwssites zullen gemaakt blijven worden door aparte, onafhankelijke redacties die onderling geen content (inclusief video) en data zullen uitwisselen. RTL zal op haar app en website ook niet op structurele basis nieuwscontent overnemen van andere landelijke nieuwstitels van DPG. Zo blijft de eigen identiteit van RTL behouden.

DPG stelt verder een Handvest DPG Media op, waarmee alle bestuurders, commissarissen en huidige, toekomstige, directe en indirecte aandeelhouders van het DPG concern zich committeren aan belangrijke journalistieke principes. Dit handvest heeft als doel om de bestaande en toekomstige aandeelhouders (ook buitenlandse aandeelhouders) van DPG te verplichten om de governance en in het bijzonder de redactionele onafhankelijkheid altijd te respecteren en een pluriform en divers media-aanbod te waarborgen. Dit handvest kan niet worden gewijzigd zonder de goedkeuring van de stichtingen binnen het DPG concern.

In het marktonderzoek van de ACM uitten andere mediabedrijven de zorg dat zij na de overname moeilijker advertentie-inkomsten kunnen genereren dan nu het geval is. DPG bezit na de overname een breed scala aan mediakanalen en is daarmee mogelijk aantrekkelijker voor adverteerders. Uit het onderzoek van de ACM volgt echter dat het verdienmodel van andere mediabedrijven als gevolg van de overname niet in gevaar komt.

Tot slot ziet de ACM geen risico dat na de overname DPG prijsverlagingen zal kunnen afdwingen voor ANP-persdiensten, die vervolgens leiden tot prijsverhogingen voor andere mediabedrijven en daarmee tot kwaliteitsvermindering van hun nieuwsaanbod.

Erik Roddenhof, CEO van DPG Media, is verheugd dat het anderhalf jaar na de aankondiging eindelijk zover is: “Nu de overname is goedgekeurd, kunnen we werk maken van onze ambitie om het succes van RTL Nederland te bestendigen. We blijven mooie programma’s en series van eigen bodem maken en bouwen de streamingsdienst Videoland verder uit. De teams van RTL Nederland en DPG Media kunnen niet wachten om die toekomst samen vorm te geven.”

Volgens Roddenhof is elke steen omgedraaid en zijn alle kasten opengetrokken. “Ik heb niet eerder zo’n omvangrijk en grondig onderzoek doorlopen. Het is begrijpelijk dat goed wordt gekeken naar het effect van een groot mediabedrijf. We begrijpen de zorgen van de ACM rondom de nieuwsvoorziening en zijn blij dat we die hebben kunnen wegnemen. Ik ben ervan overtuigd dat we in staat zijn de pluriforme media in Nederland voor de toekomst te behouden en zelfs verder te laten groeien.”

Met de afronding van de overname zal Sven Sauvé als CEO van RTL Nederland direct toetreden tot het Executive Committee van DPG Media. “Samengaan met DPG Media is de beste manier om onze grote gezamenlijke ambities en dromen waar te maken. Zeker in een markt waarin internationale technologie-partijen steeds dominanter zijn. Mijn overtuiging is altijd geweest dat je een sterke lokale partij nodig hebt die Nederland op 1 zet. Met deze samenwerking hebben wij de kracht om te blijven innoveren en investeren in onze streaming activiteiten, de beste lokale verhalen en onze journalistieke organisatie.”

Volgens een nieuw rapport zullen er over tien jaar naar schatting twee miljoen mensachtige robots aan het werk zijn, en driehonderd miljoen in 2050.

Deze gecalculeerde inschatting komt van de Zwitserse bank, wiens Chinese team diep in de lokale techwereld dook om onderliggende trends naar een toekomstbeeld te vertalen.

Ze publiceerden het nieuwe rapport privaat, maar MarketWatch zag het in en schrijft erover. De onderzoekers schatten dat de markt voor deze robots tussen de dertig en vijftig miljard dollar bedraagt in 2035. In de vijftien jaar daarna groeit die markt met een factor vierhonderd, luidt nu de inschatting.

In tegenstelling tot industriële robots worden hun humanoïde tegenhangers ingezet om naast en met mensen te werken. Door hun vorm en een ingebakken mate van intelligentie zijn ze goed inzetbaar in de dienstenindustrie, bijvoorbeeld om naast senioren te werken en om de arbeidsproductiviteit te verhogen.

Bedrijven die goed gepositioneerd zijn voor deze nieuwe sector zijn onder meer Nvidia, Tesla, TSMC en makers van auto-onderdelen en batterijen.

Vooral humanoïde robots maken een eerste heuse bloei door, met meer dan zestig robotstart-ups die alleen al in China zijn opgericht rond 2024. Ter illustratie: automaker Xpeng omschrijft robots als het nieuwe groeidomein naast voertuigen. Een mensachtige robot kost rond deze tijd ergens tussen de 25.000 en 50.000 dollar. De industriële Dobot komt van het schap voor 27.500 dollar, die van UBTech bijvoorbeeld voor 41.000, maar Unitree weet de prijs kennelijk al te drukken tot 16.000 dollar.

Robots worden voor huishoudens vooralsnog als te duur geacht. Naar verwachting komen die binnen betaalbaar bereik over vijf tot tien jaar. Een industriële warehouserobot is vandaag de dag al concurrerend met de mens. Bij Amazon zijn de bedrijfskosten per eenheid drie dollar per uur. Bij Amazon zijn meer dan een miljoen robots op de werkvloer actief, bij Tesla – een andere producent – kunnen dat er enkele duizenden worden.

Amdax, een van de toonaangevende cryptodienstverleners in Nederland, heeft zijn MiCAR-vergunning ontvangen van de Autoriteit Financiële Markten (AFM). Met deze vergunning voldoet Amdax aan de nieuwe Europese wetgeving voor cryptomarkten, Markets in Crypto-Assets Regulation (MiCAR).

De MiCAR-vergunning stelt Amdax in staat om haar diensten op basis van een Europees paspoort aan te bieden in alle 27 EU-lidstaten. Daarmee markeert de vergunning een belangrijke mijlpaal in de verdere professionalisering van de cryptosector en bevestigt het de rol van Amdax in het bouwen aan een transparante, veilige en volwassen markt voor cryptoactiva.

Met de MiCAR-vergunning mag Amdax vier gereguleerde cryptodiensten verlenen: orderuitvoering, bewaring, overdracht en vermogensbeheer namens cliënten. Deze combinatie van diensten onder één vergunning is uitzonderlijk in Nederland.

MiCAR introduceert één geharmoniseerd kader voor cryptodiensten binnen de Europese Unie. Daarmee komt een einde aan de versnipperde nationale regelgeving. Voor cryptodienstverleners betekent dit gelijke spelregels in alle lidstaten, met als resultaat betere bescherming van consumenten.

Amdax heeft de afgelopen jaren bewust geïnvesteerd in zelfregulering en een robuust compliance- en risicoraamwerk. In 2020 werd Amdax als eerste cryptodienstverlener in Nederland geregistreerd bij De Nederlandsche Bank (DNB). In de jaren daarna zette Amdax belangrijke stappen op het gebied van governance, risicobeheersing en onafhankelijke controle, waaronder de succesvolle afronding van de ISAE 3000 type 1 en 2-audits.